Collectie Gelderland

Johannes de doper met het lam gods

Tekening in zwart krijt, voorstellende Johannes de Doper als kind ten voeten uit, aanziend afgebeeld en gehuld in draperie en met het Lam Gods in de armen, een banderole met tekst rechtsonder 'Ecce Agnus Dei'. In de achtergrond een landschap met geboomte rechts en een doorzicht linksboven. Anna Paulowna (1795-1865) beoefende haar leven lang de teken- en schilderkunst als liefhebberij. Mede dankzij het onderwijs van professionele kunstenaars, zoals de Zwitserse miniatuurschilder François Ferrière, wist zij hierin een redelijk niveau te bereiken. Er zijn miniaturen van haar hand bewaard gebleven, portretten van haar kinderen. Haar specialisme was echter het met zwart krijt natekenen van schilderijen van oude meesters uit de keizerlijke collectie. Zo maakte zij onder meer kopieën naar een H. Familie van Raphael en naar een schilderij van Rembrandt. Deze dateren allemaal uit de jaren voor haar huwelijk. De tekening 'Johannes de Doper met het Lam Gods' is een kopie naar een schilderij van de Spaanse schilder Bartolomé Esteban Murillo (1617-1682) uit omstreeks 1665. Het origineel bevindt zich tegenwoordig in de National Gallery in Londen, maar er waren in St.-Petersburg niet minder dan drie versies van aanwezig: in de collecties van prins Potemkin en graaf Stroganoff en in de keizerlijke verzamelingen. Dit laatste exemplaar is door vererving terecht gekomen in het museum in Weimar. Hoe Anna te werk ging, is niet duidelijk. De tekening is een zo getrouwe kopie van het schilderij, dat zij haast wel gebruik heeft moeten maken van een overtrek- of ponstechniek. Dit neemt echter niet weg, dat de tekening een technisch hoogstandje is. Nergens zijn vlekken of vegen zichtbaar, wat voor een zo grote tekening in een zo kwetsbaar materiaal als krijt bijna ongelofelijk is. De ingelijste tekening kreeg hij een plaats in het kabinet van Anna's moeder, tsarina Maria Feodorovna, in het Winterpaleis in St.-Petersburg. Vanaf 1840 hing hij bij Anna en haar man, koning Willem II, in Paleis Soestdijk en later in Anna's Haagse huis Buitenrust. Haar nakomelingen wisten het werk op waarde te schatten. Koningin Wilhelmina gaf de tekening een plaats in haar zitkamer in Paleis Noordeinde. Thans is hij een van de pronkstukken van Paleis Het Loo. Dit stuk is achter glas ingelijst in een vergulde laat-Empirelijst met gladde bies langs de dagkant, staande bladpuntenlijst, brede platte bies, enkele- afwisselend met tweeling-parelrand, onderbroken door gesloten gestrekt acanthusblad, een gladde holling, een holling met staande palmetten alternedend met gestileerde struik en een buitenrand van gedraaid lint waartussen laurierblad met bessen. Bruikleen Stichting Historische Verzamelingen van het Huis Oranje-Nassau, Den Haag.