Historische Kring Gente
Toen Gendt in 1983 vierde dat het 750 jaar geleden stadsrechten gekregen had, nodigde dat het organiserende feestcomité en zijn medewerkers uit zich te verdiepen in de geschiedenis van de plaats in de Middeleeuwen. Hoe kon een Gelderse graaf in 1233 een dorp dat niet meer dan een paar honderd inwoners had tot stad verheffen? En hoe was het de stad in de eeuwen daarna vergaan? En heeft Gendt die rechten nog steeds? Die en andere vragen waren aanleiding om de Historische Kring Gente op te richten. Dat dit initiatief de (oud-)Gendtenaren na veertig jaar nog steeds aanspreekt blijkt uit het feit dat de kring ongeveer duizend leden telt – waaronder een dikke dertig actieve vrijwilligers. Niet slecht voor een plaats met iets meer dan zevenduizend inwoners.
Het doel van de HKG is in al die jaren onveranderd gebleven: mensen interesseren voor de geschiedenis van Gendt, deze onderzoeken en vastleggen in documenten en publicaties. Daarbij speelt het viermaandelijkse tijdschrift Ganita mare een centrale rol. Daarnaast zijn website, lezingen, excursies, tentoonstellingen en inloopavonden in Villa Ganita andere manieren om de Gendtse geschiedenis levend te maken en te houden.
Gendtse geschiedenis vraagt een nuance. Dorp en stad Gendt waren (en zijn) deel van een gewest of provincie, ambt, bisdom, kanton en mairie of gemeente. Zonder inbedding in de historie van deze organisaties hangt de geschiedenis van Gendt in de lucht.
De HKG heeft geconstateerd dat ‘de tijd van opa en oma’ hét startpunt is om meer van Gendt en omgeving te weten te komen. Vanuit die tijd kunnen makkelijker uitstapjes gemaakt worden naar een verder verleden. Bovenstaande foto mag als voorbeeld dienen. De afbeelding is in 1952 gemaakt in het steenfabrieksdorp Gendt bij veertig- en vijftigjarige jubilea van vijf fabrieksarbeiders. Kan het verschil in sociale klasse nog duidelijker zichtbaar gemaakt worden? Twee rijen mannen tegenover elkaar – en let op de klompen van de middelste jubilaris. Zo’n foto kan een opstap zijn om eens te onderzoeken of die verschillen kenmerkend zijn voor de tijd van de steenfabricage of dat die er ook waren in de tijd van het domaniale stelsel of in de tijd dat Gendt een heerlijkheid was.
Vanaf 1983 zijn veel vragen gesteld. Daar is vaak een antwoord op gegeven. Soms niet, maar geen antwoord is ook een antwoord. De wel gegeven antwoorden zijn bij de Historische Kring Gente te vinden.