Collectie Gelderland

Jaap Eden trofee, bronzen atleet met snor op voetstuk, op voetstuk logo NOC*NSF onder Olympische Ringen, Jits Bakker, ca. 1990

Jaap Eden trofee; bronzen atleet met snor op voetstuk; op voetstuk logo NOC*NSF onder Olympische Ringen. Het door schilder-beeldhouwer Jits Bakker (1937) uit Bilthoven ontworpen kunstwerk is gebaseerd op de Nederlandse sportman Jaap Eden, die aan het eind van de 19e eeuw als wielrenner én schaatser furore maakte. In vier jaar tijd werd hij driemaal wereldkampioen op de schaats en tweemaal op de fiets. Absoluut hoogtepunt was het jaar 1895, toen hij zowel op de fiets als op de schaats de wereldtitel veroverde, een prestatie die niemand hem ooit heeft nagedaan. Geen wonder dat Jaap Eden (1873) hèt grote voorbeeld werd van de Nederlandse jeugd in die tijd en dat door zijn prestaties niet alleen het wielrennen en het schaatsen, maar ook de sport in het algemeen tot bloei kwamen. Helaas was de begeleiding van de topsport in die jaren nog geenszins zover dat jonge sportidolen werden voorbereid op de stille leegte na de roem. Jaap Eden werd in 1896 beroepsrenner, ontdekte 'vrolijk, lichtzinnig Parijs' en besloot gemakzuchtig dat iedereen toch wel wist dat hij de snelste renner ter wereld was. Tot 1902 ging dat redelijk goed, toen verdween hij geruisloos van het toneel. Een rentree in 1904 mislukte jammerlijk en pas bij zijn dood in 1925 kwam zijn naam weer in de kranten. Toen ook kreeg Jaap Eden de eer die hij natuurlijk ondanks alles toch verdiende. Sportminnend Nederland bracht geld bijeen voor een grafmonument in Haarlem.