Collectie Gelderland

Tableautegels van aardewerk met tinglazuur, voorstellende een bijbels tafereel, Tobias vangt een grote vis, vervaardigd door Hans Barnaert Vierleger in Haarlem in 1603

In het begin van de zeventiende eeuw zijn er ook in Nederland veelkleurige tegeltableaus met Bijbelse voorstellingen gemaakt, zoals eerder in Antwerpen al gedaan werd. Ze zijn zeldzaam en meestal incompleet. In 1992 publiceerde Wim van de Loo een artikel over vier tegels van zo’n tableau. Op de tegel uit de onderste rij ligt, onder een steen, een vel papier met het monogram HBV en het jaartal 1603. Daardoor kan ook dit tableau worden toegeschreven aan de uit Antwerpen afkomstige ‘geleybakker’ (plateelbakker) Hans Barnaert Vierleger (ca. 1540-voor 1621), die in ieder geval vanaf 1598 in Haarlem werkzaam was. Hoewel slechts een klein deel van de voorstelling bewaard bleef, is dit voldoende om het voorbeeld te herkennen, een houtsnede van Maarten van Heemskerck (1498-1574) met het Bijbelse, apocriefe verhaal van Tobias. ‘Op hun reis hadden Tobias en Rafaël tegen de avond de rivier de Tigris bereikt. Ze wilden daar overnachten. De jongen liep de rivier in om zich te baden, toen er opeens een vis uit het water opdook en hem dreigde te verslinden. Maar de engel riep hem toe: ‘Grijp hem!’, waarop de jongen de vis greep en op het droge wierp. De engel vervolgde: ‘Snijd de vis open, haal het hart, de lever en de gal eruit en berg die goed op.’ En de jongen deed wat de engel hem zei. Daarna bakten ze de vis en aten hem op’ (Tobit 6:1).