Collectie Gelderland

Portret van Gerhard Brantsen

Physionotrace van Gerhard Brantsen (1772-1814) heer van Zypendaal. Gerhard trouwt in 1800 met Andrea Helena Mossel (1774-1840). De prent is voorzien van een randschirft dat leest: 'D oss. os. gr. p. Chretien inv. du Physionotrace rue st. honore en face l'oratoire no. 45 a Paris'. Het portret is gemaakt met het physionotrace procédé ontwikkeld door Gilles-Louis Chrétien (1754-1811) in 1786 aan het hof van Versailles. Het procédé combineert een silhouetstoel met een pantograaf waarmee de contour van het silhouet van de geportretteerde in enkele minuten wordt overgebracht op papier. Met een kleinere pantograaf wordt daarna het silhouet met een stippellijn, hier goed zichtbaar rond de ogen, overgebracht op een koperen etsplaat. Voor het in prent brengen van een physionotrace wordt vaak gebruik gemaakt van een combinatie van ets en aquatint technieken. Physionotraces waren -als ware het visitekaartjes- bedoeld om weg te geven in vrienden- en kennissenkring. Van het koperplaatje werden naar behoefte afdrukken gemaakt. De portretminiatuur is gemaakt tijdens een bezoek aan Gerhards oom Gerard Brantsen (1735-1809) in Parijs waar deze techniek tussen 1786 en 1830 zeer populair was. Uitzonderlijk is dat ook de voortekening van dit portret is bewaard gebleven. De physionotrace is ingelijst in een eenvoudig mahoniehouten lijstje. Als onderdeel van de familieportretten uit het bezit van Alwina gravin von der Goltz-Brantsen (1868-1957) kwam het portretje in bezit van de Brantsen van de Zyp Stichting. Bruikleen Brantsen van de Zyp Stichting.