Collectie Gelderland

Helm, schildknop en huidschraper gevonden op Hunerberg te Nijmegen

Helm, schildknop en huidschraper (ca. 12 tot 8 voor Chr.) gevonden in de legioensvesting op de Hunerberg te Nijmegen. In een met hout bekiste kuil, net buiten de oosthoek van de Romeinse legerplaats, is een complete ijzeren helm gevonden samen met een ijzeren schildknop, stukken bronzen randbeslag van een ovaal schild, een bronzen huidschraper (strigilis) en enkele scherven. Bekiste kuilen zoals deze kunnen hebben gediend als keldertjes of als cisternen, bakken waarin regenwater werd opgevangen. De uitrustingsstukken lijken bewust in deze kuil te zijn neergelegd. De ronde ijzeren schildknop (umbo) heeft een smalle rand zonder duidelijke bevestigingsgaten. Uit de welving van de schildknop blijkt dat het schild waartoe hij behoorde sterk gebogen was. De smalle, bronzen strigilis draagt twee stempeltjes. Eén daarvan is waarschijnlijk de naam van de producent: L(ucius) FABRI(cius). Vergelijkbare huidschrapers zijn gevonden in nederzettingen die dateren uit de tijd van keizer Augustus, tussen ca. 12 en 8 voor Christus. De ijzeren helm van het type Weisenau valt op door de twee S-vormige versieringen die boven de voorhoofdsbeugel zijn uitgedreven en door de twee horizontale ribben boven de brede nekbeschermer. Dergelijke helmen zijn een doorontwikkeling van Keltische helmen en komen voor in de tijd van keizer Augustus. De helm is waarschijnlijk gedragen door een soldaat van de hulptroepen die in Nijmegen was gestationeerd rond 10 voor Chr. De massieve voorhoofdsbeugel die het hoofd moest beschermen tegen slagen met het zwaard, heeft bij de soldaat die deze helm droeg de klap niet kunnen opvangen. Net onder de beugel, boven het linkeroog, is de helm sterk gedeukt.