Karel van Egmond, Hertoge van Gelre, Grave van Zutphen (1467-1538)

Beschrijving van Het oorspronglyk schilderij van Karel van Egmond, Hertoge van Gelre en Grave van Zutphen, uitgelegd door G. van Hasselt. Te Haarlem, By A. Loosjes, P.z. MDCCCIV. Voorin een kleurenets naar schilderij van portret voorstellend Karel van Gelre. Rechtsonder ets: D Veelwaard, sculpsit 1804. Karel van Egmond, Hertog van Gelre geboren 9-11-1467 te Grave, overleden 30-6-1538. Zoon van Adolf van Gelre en Catharina van Bourbon. Gehuwd met: Elisabeth van Brunswijk-Lüneburg (Luxemburg) op 7 december 1518 in Celle. Het originele schilderij is vermoedelijk van Barthel Bruyn uit Keulen, circa 1518. Hoogwaarschijnlijk is dit portret vervaardigd ter gelegenheid van het huwelijk tussen Karel van Gelre en Elisabeth van Brunswijk-Lüneberg in 1518. Hij draagt een anjelier in zijn hand, symbool van het huwelijk. Karel is afgebeeld vanaf zijn middel, aanzicht rechts. Hij draagt een bontmantel, een enorme hoed met struisveren en een geborduurd kapje. Aan de vingers heeft hij diverse ringen. Op de achtergrond een kasteel. Het portret is gevat in een zwart gekleurde houten lijst, waarvan boven- en onderrand een uitvoerig Latijns opschrift in klassiek lettertype dragen. Het bevat naast geboorte en sterfjaar een levensbeschrijving van Karel van Gelre. De zijkanten zijn versierd met gecanneleerde pilasters die Corinthische kapitelen dragen. Hierop rust een driehoekig fronton, waarin het wapen van Gelre, in natuurlijke kleuren, is geplaatst. Achter en om het schild is een lint geplooid. De stijl van de lijst heeft alle kenmerken van de laat renaissance en mist de luchtigheid en speelsheid van de vroege renaissance, die ten tijde van hertog Karel bloeide. Karel van Gelre staat met zijn legeraanvoerder Maarten van Rossum symbool voor de strijd van Gelre tegen de dreigende overheersing van de Bourgondische vorst Filips de Schone. Om aan de buitenlandse overheersing te ontkomen schaarde Gelre zich in 1492 onder het bestuur van Karel van Egmond. Ondanks heftige strijd moest Gelre het onderspit delven. Het hertogdom werd in 1543 onder het gezag van Karel V geplaatst en werd een van de 17 Nederlandse gewesten. Karel van Gelre zelf overleed in 1538 en werd in de Eusebiuskerk te Arnhem bijgezet.