Interview met dhr. Tiemstra I, Euregio Project

Interview met dhr. Tiemstra I, Project op 1 DV-bandje, in Euregio doos 7 Beschrijving:00:00 tot 4:27 geen geluid te horen, wel beeld te zien (geluidsstoring) 4:27 Dhr. Tiemstra komt tijdens een bombardement op Nijmegen vanuit Arnhem Nijmegen per trein binnen op de Noordelijkste punt van het perron. Te voet ging hij naar het ouderlijk huis via Van Schaeck Mathonsingel en het Keizer Kazerplein.  Dhr. Tiemstra was bode voor het verzet. In 1942 is hij geslaagd voor het HBS-B-diploma aan het Gemeentelijke HBS aan de Kronenburgersngel te Nijmegen. Vervolgens wilde hij naar de MTS in Utrecht, waar hij weigerde te tekenen voor een praktisch jaar waarbij men in de Abeitsdienst voor de Duitse bezetter moest werken. Hij werd van school verwijderd en kreeg de politie achter zich aan. Dhr. Tiemstra is toen in november/december 1942 ondergedoken in een steenfabriek in De Steeg nabij Rheden. Dhr. Tiemstra zegt: "ik beschouwde het als mijn plicht om de bezetter dwars te zetten". 10:00 Het werk van dhr. Tiemstra werk voor het verzet bestond uit de rol van ordonnans. Ten tijde van de luchtlandingen van Operatie Market Garden.in 1944 was de heer Tiemstra bij zijn ouders aan de Dr. Banningsstraat in Nijmegen. De geallieerden hadden behoefte aan gidsen en tolken voor de geheime dienst ( Counter Intelligence Corps / CIC) die burgers ondervroeg. Hij was hiermee in contact gekomen via een vriend van zijn ouders, een oom  van Arie Bestebeurtje. Een schoolvriend (Canisius-college) van dhr. Tiemstra, de heer Hans Schoon, ging met hem mee. Ze werden op 19 september 1944 toegedeeld aan het Amerikaanse 508ste Parachutistenregiment. De Amerikanen wilden weten of er in de woonhuizen aan de Weurtseweg nog collaborateurs woonden die de geplande Waaloversteek ter hoogte van de elektriciteitscentrale zouden verraden. Dhr. Tiemstra was getuige van het begin van de oversteek met boten die werden aangevoerd via Hells Highway.20:00 De eerste indruk van de Amerikaanse soldaten was dat het doodgewone jongens waren met een goede moreel.  Er was ondanks de felle Duitse weerstand  bij deze Amerikaanse soldaten geen spoor van moedeloosheid of twijfel te bespeuren. De Duitse soldaten vluchtten naar Kleef en Kranenburg. Duitse soldaten die de Waalbrug verdedigden, vluchtten naar de Oost-Betuwe. Op 6 oktober 1944 ging het Parachutistenregiment naar de Betuwe. Men ving burgers en Engelse militairen op uit Arnhem. Dhr. Tiemstra werd ter hoogte van de de kruising tussen de weg van Elst naar Elden met de Linge door de Duitsers in gevangen genomen.30:00 Dhr. Tiemstra deed zich voor als Amerikaans officier van Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force (Shaef). Hij werd ingeschreven in het boek van krijgsgevangenen onder de naam 1e luitenant Terpstra  legernummer 118720 (?). Hij vertelt hierover het volgende. Ik werd ondervraagd of ik mensen met bepaalde namen gezien had. Ik antwoordde dat ik iedereen gezien had. Ik werd gevangen gezet in een kelder aan de Apeldoornseweg in Arnhem. Van daaruit werd ik naar Krefeld en vervolgens naar Keulen en Limburg am der Lahn gebracht. In deze laatstgenoemde plaats verbleven we drie weken en werd ik in Grafenschloss Diez ondervraagd. Vervolgens maakte we met veewagens een tocht door Duitsland van drie weken. Eind oktober begin november 1944 kwamen we aan in Schubin (PL.).40:00 Dhr. Tiemstra leerde de Amerikaanse verbindingsofficier Harvey Todt  (?) kennen die had gestreden met Engelse luitenant-kolonel generaal John Frost om de Rijnbrug in Arnhem. Deze Todt speelde een belangrijke rol waardoor mijn verhaal door de hoogste Amerikaanse officieren in het betreffende krijgsgevangenkamp geloofd werd. Kolonel Good (?) had in een doedelzak een radiozender verstopt waarmee bij contact had met het Amerikaanse leger buiten het kamp. Dhr. Tiemstra vertelt dat ze in het kamp ook contact met de buitenwereld hadden middels briefjes die door bewakers naar buiten werden gesmokkeld. De gevangenen brachten de tijd door met lezen, bridgen en sport. De ouders ouders van dhr. Tiemstra wisten niet waar hij was. Na de bevrijding door de Russen kon dhr. Tiemstra zijn ouders eind april begin mei 1945 per brief berichten vanuit het krijgsgevangenenkamp Luckenwalde (D.) dat hij nog in leven was.50:00 Met Kerstmis 1944 kreeg dhr. Tiemstra een kerstpakket met voedsel van  het Rode Kruis. Hij werd door de Duitsers respectvol behandeld. Vanaf 21 januari 1945 is hij naar Swinemunde (PL.) gemarcheerd. Onderweg zag hij ook Russische krijgsgevangen die door de Duitsers veel slechter werden behandeld. Deze Russische krijgsgevangen werden na de bevrijding van het kamp door de Russen gelijk ingezet ten behoeve van de slag om Berlijn. Na de bevrijding werd dhr. Tiemstra assistent van de hoogste Amerikaanse militair in het kamp. Hij had een rol bij het vinden van voldoende voedsel voor de periode van 14 dagen totdat de gevangenen door de Russen werden overgedragen aan de Amerikanen in Torgau (D.). De gevangenen gingen over een pontonbrug over de Elbe. Voor elke tien Russische militairen die over de brug kwamen ging er één Amerikaan de andere kant op. Dhr. Tiemstra lag vervolgens 14 dagen in het ziekenhuis onder de naam Terpstra in plaats van Tiemstra, want zo stond hij als krijgsgevangene geregistreerd. Het interview eindigt bij 01 uur : 00 min